Jadalne prezenty: domowa oliwa aromatyzowana ziołami, czosnkiem oraz chilli (+ gotowa etykieta na oliwę z chilli)

Bardzo się cieszę, że pomysł z domową solą ziołową przypadł Wam do gustu :) Dziś chciałam Wam pokazać, jak zrobić kolejny własnoręczny gwiazdkowy podarunek – domową oliwę aromatyzowaną.

Taka oliwa jest pyszna, pozwala na szybkie doprawienie sałatek i makaronów, a buteleczki z zanurzonymi w oliwie ziołami, papryczkami chilli czy ząbkami czosnku wyglądają niezwykle dekoracyjnie. Oliwy aromatyzowane wdzięczą się do nas na półkach sklepowych, szczególnie w sklepach z pamiątkami w krajach południowej Europy. A przecież ich zrobienie nie jest skomplikowane i możemy sami przygotować taki piękny prezent dla najbliższych.

Podobnie jak w przypadku soli ziołowej, oliwę możemy aromatyzować przeróżnymi dodatkami – ziołami, papryczkami chili, czosnkiem, skórką cytryny, pieprzem, grzybami (jak w oliwie truflowej). Ja przygotowałam trzy jej rodzaje – oliwę ze świeżym rozmarynem i tymiankiem, do której dodałam kuleczek czerwonego pieprzu dla uzyskania świątecznego, czerwono – zielonego zestawu kolorów, oliwę z papryczkami chilli oraz oliwę aromatyzowaną czosnkiem. Ale mam również nadzieję, że z mojego wpisu dowiecie się, jakie są ogólne zasady aromatyzowania oliwy, co pozwoli Wam na tworzenie własnych kompozycji smakowych :)

Jak bezpiecznie aromatyzować oliwę? Uwaga na toksynę botulinową!

Najprostszy sposób aromatyzowania oliwy polega po prostu na umieszczeniu w butelce wybranych składników i zalaniu ich oliwą. Ale uwaga – ta metoda nie jest do końca bezpieczna z uwagi na Clostridium botulinum, bardzo groźną bakterię występującą na świeżych warzywach, owocach i ziołach, wytwarzającą toksynę botulinową zwaną jadem kiełbasianym. Jeżeli w oliwie umieścimy produkty zawierające wodę lub wilgoć, dostarczymy bakterii pożywki do rozwoju i nasz podarunek gwiazdkowy może stać się bardzo niebezpieczny.

Zagrożenie dotyczy przede wszystkim oliwy, do której dodajemy świeże zioła, świeżą papryczkę chilli, świeży czosnek czy skórkę cytrynową. Przyznam się, że zdarzyło mi się w przeszłości robić oliwę czosnkową po prostu zalewając oliwą świeże ząbki czosnku i nic mi się nie stało. Jednak gdy robię podarunki dla najbliższych, chcę być pewna na 1000%, że im nie zaszkodzą.

Poniżej zebrałam dla Was najważniejsze zasady aromatyzowania oliwy. Po więcej informacji na ten temat odsyłam Was do anglojęzycznych stron: The University of Maine, Olive Oil Source.

Zasady bezpiecznego aromatyzowania oliwy:

Używaj tylko zdrowych ziół i warzyw, bez śladów zepsucia czy dziwnych plam

Idealnie suche składniki i butelka

Bardzo ważne, aby zarówno butelka, jak i wszystkie składniki, które do niech włożymy były idealnie suche. Butelkę po wymyciu i wyparzeniu można dla bezpieczeństwa wysuszyć w piekarniku lub wysuszyć na powietrzu i upewnić się, że we wnętrzu nie ma żadnych kropelek wody. Zioła czy inne składniki po umyciu należy rozłożyć na ręcznikach papierowych i pozostawić do wyschnięcia najlepiej na 12-24 godziny. W ciepłej porze roku może być to przewiewne miejsce, ewentualnie można wysuszyć je w piekarniku.

Najbezpieczniejsza jest oliwa z dodatkami suszonymi

Ponieważ bez wilgoci, Clostridium botulinum nie będzie się rozwijać, najbezpieczniej jest użyć do aromatyzowania oliwy składników suszonych – suszonych ziół, papryczek chilli, pieprzu, czy suszonego czosnku.

Według mnie ta metoda świetnie sprawdza się w przypadku papryczek chilli i wykorzystałam ją do zrobienia pikantnej oliwy. Próbowałam również zrobić oliwę czosnkową, zalewając suszone płatki czosnku podgrzaną oliwą, ale niestety pod tygodniu aromatyzowania moja oliwa kompletnie nie smakowała czosnkiem. Do oliwy czosnkowej zastosowałam więc inną metodę, a suszonego czosnku używam do dekoracji wnętrza butelek. Podobnie do dekoracji mojej oliwy użyłam suszonego rozmarynu.

Oliwę aromatyzowaną świeżymi ziołami i czosnkiem przechowuj w lodówce

Chłód lodówki spowolni rozwój ewentualnych bakterii. Według Olive Oil Source taką oliwę należy zużyć w przeciągu tygodnia. Jednak wiele innych przepisów mówi o okresie 1 miesiąca. Decyzję pozostawiam Wam. Ja przychylam się do dłuższego okresu. Myślę, że jeżeli użyliśmy czystej butelki, umyliśmy i wysuszyliśmy zioła i do tego zalaliśmy je gorącą oliwą, to ryzyko ewentualnego zatrucia nie jest aż tak duże. Jak pisałam, robiłam w przeszłości oliwę z czosnkiem i świeżymi ziołami i nawet nie przechowywałam jej w lodówce i żyję :) Jednak ostatecznie oceńcie to sami.

Podgrzanie oliwy przyspieszy aromatyzowanie.

Oliwę można aromatyzować na dwa sposoby. Składniki można zalać zimną oliwą, następnie wstawić w chłodne i ciemne miejsce (w przypadku świeżych składników do lodówki) na 1-2 tygodnie. W tym czasie oliwa powoli nabierze aromatu. Nie polecam jednak tej metody w przypadku oliwy aromatyzowanej świeżymi składnikami, która ma przecież krótszy termin przydatności do spożycia.

Druga metoda, pozwalająca na szybkie uzyskanie aromatyzowanej oliwy, polega na podgrzaniu oliwy razem z dodatkami do temperatury 80 stopni C. Trwa to ok. 5 minut, a na powierzchni oliwy pojawiają się bąbelki. Po przestygnięciu przelewamy oliwę do butelki. Możemy też od razu włożyć nasze zioła i przyprawy do butelki i zalać je oliwą podgrzaną do temperatury 80 stopni C.

Przechowuj oliwę w ciemnym miejscu

Wiadomo, zioła i przyprawy zanurzone w oliwie wyglądają dekoracyjnie, dlatego wykorzystujemy przezroczyste szklane butelki. Jednak oliwa jest wrażliwa na światło, które obniża jej wartości zdrowotne. Dlatego koniecznie przechowujcie oliwę w ciemnym miejscu, w szafce kuchennej lub spiżarni. Z tego też względu wykorzystałam buteleczki o małej pojemności. Chcę, aby moja oliwa została szybko zużyta.

1. Gałązki tymianku i rozmarynu umyj i pozostaw na ręczniku papierowym do wysuszenia, najlepiej na 24 godziny.
2. Wysuszone gałązki tymianku i rozmarynu potrzyj w dłoniach, aby uwolniły swój aromat i umieść w butelce, dodaj ziarenka czerwonego pieprzu. 
3. Oliwę wklej do rondelka z grubym dnem i powoli podgrzej do temperatury ok. 80 stopni C (trwa to ok. 5 minut, a na powierzchni oliwy zaczynają pojawiać się bąbelki). Taką ciepłą oliwę przelej do butelki i zamknij ją. 
4. Ostudź oliwę do temperatury pokojowej. Oliwa nabierze aromatu w przeciągu 3-5 dni. Oliwę przechowuj w lodówce i zużyj w przeciągu 1 miesiąca. Jeżeli zauważysz, że gałązki tymianku lub rozmarynu zaczynają się psuć, wyrzuć oliwę. Zamiast świeżego rozmarynu i tymianku możesz użyć ziół suszonych. Taką oliwę przechowuj w chłodnym i ciemnym miejscu i zużyj w ciągu 3 miesięcy.

czysta i sucha butelka ze szczelnym zamknięciem o pojemności 250 ml
patelnia
drobne sitko oraz gaza lub filtr do kawy

do dekoracji: rafia lub wstążka, gałązki tymianku, rozmarynu lub gałązki choinkowe, tabliczki ze sklejki lub kartonu

1. Rozgnieć ząbki czosnku przy pomocy noża i obierz je. Pozostaw na desce na 5 minut, gdyż wtedy czosnek nabiera większych zdrowotnych właściwości.
2. Na patelnię (używałam patelni żeliwnej, która dobrze trzyma ciepło) wlej dość oliwy, aby pokryć jej dno (u mnie było to jakieś 125 ml). Wrzuć na patelnię czosnek i smaż bardzo delikatnie przez 3-5 minut. Czosnek ma tylko bardzo delikatnie syczeć, nie może zbrązowieć. W razie czego zmniejsz ogień pod patelnią lub zdejmij patelnię na chwilę z ognia.
3. Teraz dodaj na patelnię pozostałą oliwę i poczekaj, aż się podgrzeje, a czosnek ponownie zacznie lekko syczeć.
4. Od tego momentu delikatnie smaż czosnek przez 15 minut (oczywiście uważaj, aby czosnek nie zbrązowiał). To powinno zabić wszystkie znajdujące się ewentualnie w czosnku bakterie Clostridium botulinum. Wyłącz ogień po patelnią i pozostaw oliwę do przestygnięcia do temperatury pokojowej.
5. Jeżeli chcesz włożyć do butelki dekorację, zrób to teraz. Umieść w butelce suszony czosnek, zioła lub inne dekoracje.
6. Sitko wyłóż podwójnie złożoną gazą lub filtrem do kawy. Przelej oliwę znajdującą się na patelni do butelki przez tak przygotowane sitko i pilnuj, aby żadna drobinka świeżego czosnku nie znalazła się w butelce. Czosnek pozostały na patelni możesz rozsmarować na kromce chleba, dodać do pasty kanapkowej czy makaronu.
7. Zamknij szczelnie butelkę i udekoruj. Przechowuj w lodówce i zużyj w ciągu 1 miesiąca.