Sztuczne oświetlenie w fotografii kulinarnej – część 2 z 2: Jak zrobić zdjęcie przy użyciu lampy światła ciągłego oraz błyskowego?

Lampę możecie ustawić tak naprawdę w dowolnym miejscu, zwracając jednak uwagę na to, jak zmieniają się cienie na fotografii i czy odpowiada to waszej artystycznej wizji. Niezależnie od tego, czy używacie lampy ciągłej, błyskowej czy też korzystacie ze światła dziennego, położenie oraz wielkość źrodła światła wpłynie na wygląd cieni, a zatem na atmosferę zdjęcia.

Położenie lampy

Sprawa jest prosta – gdy lampę ustawicie po lewej stronie potrawy, cień pojawi się pod stronie przeciwnej. Gdy przestawicie lampę, cień też się przesunie. Inaczej niż przy świetle dziennym, gdzie musimy przestawić siebie z aparatem lub obrócić stół, tutaj dowolnie manipulujemy lampą, co daję ogrom możliwości.

Odległość lampy od potrawy

Lampa bliżej potrawy – więcej światła/lampa dalej od potrawy – mniej światła

Lampa bliżej potrawy – krótsze cienie/lampa dalej od potrawy – dłuższe cienie

Lampa ustawiona wyżej – krótsze cienie, lampa ustawiona niżej – dłuższe cienie

Rozmiar źródła światła względem potrawy

Gdy nakładamy softbox na lampę lub stawiamy przed nią dyfuzor, to one, a nie lampa stają się źródłem światła i definiują rozłożenie cieni na fotografii.

Goła lampa – ostre światło, mocno zdefiniowane cienie/ lampa z modyfikatorem (parasolka, softbox, dyfuzor postawiony przez lampą) – miękkie światło, delikatniejsze cienie 

Większe źródło światła (np. większy rozmiar softboxu, duży dyfuzor postawiony przed lampą) – miększe cienie, krótsze cienie / mniejsze źródło światła (mniejszy softbox) – wyraźniejsze cienie o bardziej zdefiniowanych brzegach, dłuższe cienie

Biały/czarny karton:

W ten sam sposób, jak przy świetle dziennym, możemy po przeciwnej stronie niż znajduje się lampa ustawić:

• biały karton, aby rozjaśnić cienie, 
• czarny karton, aby wzmocnić cienie lub kontrast na zdjęciu. 

Zbyt ostre światło? Dodaj kolejną warstwę rozpraszającą!

Profesjonalne softboxy do lamp fotograficznych posiadają zazwyczaj dwie warstwy rozpraszające – wewnętrzną i zewnętrzną. Dzięki temu światło jest bardzo miękkie i równo oświetla całą fotografowaną scenę. Jeżeli jednak posiadacie budżetowy softobotx, który ma tylko zewnętrzną warstwę rozpraszającą, to nic straconego.

Co możecie zrobić?

• postawcie przed lampą dyfuzor (wewnętrzna półprzezroczysta część z blendy fotograficznej)
• nałóżcie na softbox cienką firankę (na zewnętrzną część, a nie do środka, bo może się zapalić).

Sesja zdjęciowa Pancake Cereal – Założenia:

Sprzęt wykorzystany do sesji zdjęciowej:

• aparat Canon EOS 6D Mark II
• obiektyw Canon EF 50 mm f/1,4 USM
• statyw Manfrotto MK055XPRO3-3W, głowica 3-kierunkowa MHXPRO-3W

Jak zrobić zdjęcie przy użyciu lampy światła ciągłego?

Po włączeniu lampy, zgaście w pokoju wszelkie inne źródła światła – sufitowe, biurkowe itd, ponieważ w przeciwnym razie będę widoczne na zdjęciu w postaci ostrych cieni, podwójnych cieni (czyli idących w innymi kierunku niż te od lampy fotograficznej) czy żółtego zafarbu (lampy domowe mają często żółty kolor, podczas gdy lampa fotograficzna świeci światłem białym, o temperaturze światła dziennego).

Jeżeli fotografujecie za dnia, zasłońcie okna, tak aby światło słoneczne nie wpadało do pokoju. Ja mam w swojej pracowni zainstalowane rolety zaciemniające, ale mogą to być zasłony czy czarny materiał.

Parametry ekspozycji przy fotografowaniu ze światłem ciągłym dobieram w taki sam sposób, jak przy pracy ze światłem dziennym. Zastanawiam się, jak bardzo chcę mieć rozmyte tło na zdjęciu i ustawiam w aparacie wartość przysłony (f/8,0). Czułość matrycy czyli ISO ustawiam na 100, ponieważ fotografuję na statywie i zależy mi na wysokiej jakości zdjęciu. Manipuluję więc tak naprawdę tylko czasem naświetlania – patrząc przez wizjer lub Live View w aparacie, ustawiam taki czas naświetlania, aby uzyskać dobrze oświetlone zdjęcie. Zerkam też na histogram, aby upewnić się, że fotografia nie jest prześwietlona lub niedoświetlona. Cztery świetlówki o mocy 85 W dały mi sporo mocy. Jeżeli używacie  żarówek o niższej mocy lub macie ich mniej (np. lampę na 1 żarówkę), będziecie musieli wydłużyć czas naświetlania.

Parametry zdjęcia: 1/10 sec, f 8,0, ISO 100

Sprzęt: lampa GlareOne na 4 świetlówki z softboxem oktagonalnym 85 cm, 4 świetlówki 85 W, statyw oświetleniowy GlareOne Air A-275

Lampa ustawiona po lewej stronie potrawy, zaraz za granicą tła – softbox znajdował się ok. 20 cm nad stołem i ok. 30 cm. od potrawy

Aby uzyskać na zdjęciu łagodne, rozproszone światło zastosowałam lampę z dużym softboxem (duży rozmiar źródła światła w stosunku do potrawy) i ustawiłam lampę możliwie blisko potrawy (na granicy tła).

Podoba mi się efekt trochę ciemniejszych cieni i większego kontrastu – dzięki temu fotografia jest trójwymiarowa.

Jeżeli jednak cienie na zdjęciu wydają się wam zbyt ciemne, możecie je rozjaśnić, stawiając po przeciwnej stronie od lampy (czyli w tym przypadku po prawej stronie) biały karton/styropian/blendę. Pamiętajcie, że nie musicie stawiać kartonu zaraz obok potrawy. Może się wtedy okazać, że cienie znikną całkowicie, a fotografia stanie się płaska. Eksperymentujcie z odległością i obserwujcie efekt na zdjęciu. Ja postawiłam karton w odległości ok. 45 cm. od potrawy, czyli dalej niż znajdowała się lampa.

Po lewej zdjęcie bez białego kartonu, po prawej z białym kartonem, który rozjaśnił cienie pod oraz wewnątrz miski.

 

A tutaj backstage zdjęcia z ustawionym białym kartonem po prawej stronie potrawy:

Jak zrobić zdjęcie przy użyciu lampy błyskowej?

Takie samo zdjęcie pancake cereal wykonałam przy użyciu lampy błyskowej. Ponieważ moje źródło światła miało podobne wymiary (użyłam softboxu oktagonalnego 95 cm), lampę również ustawiłam w podobnym miejscu. Jak widzicie, to nie rodzaj użytego światła ma wpływ na cienie, a takie parametry jak rozmiar, wysokość, odległość źródła światła.

Kiedy fotografuję z lampą błyskową, nie muszę gasić lamp pokojowych ani zasłaniać okien. Jak widzicie na zdjęciach z backstagu, fotografowałam w środku dnia. Dzieje się tak dlatego, że zdjęcia wykonuję przy minimalnym czasie synchronizacji błysku dla mojego aparatu Canon 6D Mark II, który wynosi 1/180 sec. Przy tak krótkim czasie naświetlania, światło z okna czy z lampy sufitowej nie jest widoczne na zdjęciu, tzn. że gdyby lampa błyskowa nie zaświeciła, zdjęcie byłoby zupełnie czarne.

Parametry zdjęcia ustawiam nieco inaczej niż przy pracy z lampą światła stałego. Najpierw w aparacie ustawiam wartość przysłony (zależnie od tego, jak bardzo ma być rozmyte tło), czas naświetlania (1/180 sec.) oraz ISO (jak najniższe, czyli zazwyczaj 100). Następnie manipuluję mocą lampy błyskowej, aby uzyskać prawidłowo naświetlone zdjęcie. Oceniam to oglądając histogram wykonanej fotografii.

Parametry zdjęcia: 1/180 sec, f 8,0, ISO 100, moc lampy: 1/8 + 0,3

Sprzęt: lampa Quadralite Move X 400, softbox GlareOne SOFTBOX Easy Szybkorozkładalny okta 95cm, statyw oświetleniowy GlareOne Air A-275

Tutaj także wykonałam zdjęcie bez oraz z kartonem rozjaśniającym cienie. Efekt poniżej: