Szparagi – pochodzenie, historia i inne ciekawostki

przez Zuzanna
Dzień dobry,
Może i mamy końcówkę czerwca, ale szparagi na targu jeszcze są, dlatego chciałam was zaprosić na krótki post szparagowy. Szparag to fascynujące warzywo, o 5cio tysięcznej historii w świecie śródziemnomorskim, dlatego postanowiłam podzielić się z wami kilkoma ciekawostkami, które znalazłam na jego temat. Jeżeli szukacie szparagowych przepisów może zainteresuje was przepis na szparagi z pomidorkami koktajlowymi z patelni lub spaghetti z pesto szparagowym.
Skąd się wziął szparag?
Szparag jest byliną o śródziemnomorskim rodowodzie. Podobno pochodzi z terytoriów okalających Morze Śródziemne od wschodu oraz z Azji Mniejszej i stamtąd rozprzestrzenił się do Europy oraz północnej Afryki. Obecnie uprawy szparaga możemy znaleźć na całym świecie, zaś największym \”ośrodkiem produkcji\” tego warzywa są, o zgrozo, Chiny. Na szczęście w Polsce mamy coraz więcej upraw szparagowych, a nawet trochę dzikich stanowisk w południowo-zachodniej części kraju.
Częścią jadalną szparaga są młode pędy, zwane wypustkami szparagów, stąd roślina rzadko ma możliwość wyrosnąć do swojej \”dorosłej postaci\”, chyba że rośnie dziko. Trochę mi jej nawet żal. Szparag jest taki pyszny, że zjadamy go, gdy tylko wychyli się z ziemi;) Pewnie nigdy nie widzieliście, jak wygląda taki \”dorosły szparag\”, dlatego poniżej zamieściłam zdjęcie dojrzałej rośliny.
SkFernlikePlant
By SriMesh (Own work) [CC-BY-SA-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0) or GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html)], via Wikimedia Commons
5 tys. lat historii szparaga
Szparagi były jadane już przez starożytnych Egipcjan, Greków i Rzymian. Ich wizerunki obecne są na egipskich sarkofagach sprzed 5 tys. lat. Grecy prawdopodobnie zbierali jedynie dziko rosnące szparagi, za to Rzymianie ok. 200 roku przed nasza erą podają dość szczegółowo jak je uprawiać, z tym że wykorzystywali nadal nasiona dzikich roślin. Ich przysmakiem były szparagi na gorąco z roztopionym masłem, solą, pieprzem i kroplą cytronu. Co trochę zaskakujące, suszyli szparagi, aby zimą móc je szybko przygotować po prostu gotując w wodzie. To z pewnością świadczy o dużej miłości do tego warzywa, która pchnęła Rzymian do przemiany produktu mocno sezonowego w  całoroczne! Od metody przyrządzania suszonych szparagów pochodzi nawet powiedzenie wymyślone przez Cesarza Augusta \”Zrób to zanim ugotują się szparagi\”.
Szparag uważany był przez różne cywilizacje za afrodyzjak – odgrywał rolę jako symbol falliczny, Rzymianie dedykowali go bogini miłości Wenus, zaś na Bliskim Wschodzie przypisywano mu szczególne miłosne właściwości w daniach, w których występował w połączeniu z żółtkiem.
Zielony dla Włocha, fioletowy dla Francuza….
Współcześnie na obszarze śródziemnomorskim szparagi najchętniej jedzone są we Włoszech, Francji i Hiszpanii, raczej nie widuje się ich w tradycyjnym menu Greków, Turków, czy w krajach Afryki Północnej. Podobno Francuzi najchętniej kupują szparagi fioletowe, najbardziej wyraziste w smaku, których osobiście u nas nie widziałam. Z kolei Włosi preferują szparagi zielone, o smaku lekko pikantnym, orzechowym, które należą do moich ulubionych.
f5123 p6040438

Dzikie szparagi

W krajach śródziemnomorskich bardzo popularne są dzikie szparagi – cieniutkie, zielone, o większych główkach, silnym aromacie i ostrym smaku, zbierane i jedzone w Hiszpanii, południowych Włoszech, Grecji i Turcji. Dzikie szparagi rosną od marca do czerwca w piaszczystych miejscach, na łąkach, wulkanicznych zboczach, w lasach, wzdłuż brzegów rzek oraz na wapiennych skałach. Na Wikipedii podają, że również w Polsce można znaleźć dzikie szparagi, szczególnie na zachód od linii Wrocław – Płock – Gdańsk. Czy może komuś z was udało się kiedyś na nie natknąć? Jak pokazuje zabawny film znaleziony przeze mnie na YouTube, nie tak łatwo wypatrzyć jest dzikiego szparaga w leśnym gąszczu, ale na pewno warto spróbować. Może kiedyś będę miała możliwość wybrania się na szparagobranie?



Jak kupować, jak przygotować?

Uważam, że szparagi powinny być przede wszystkim jędrne, co świadczy o ich świeżości, i mieć ładny, żywy kolor. Ja zawsze wybieram jak najcieńsze, gdyż uważam je za bardziej delikatne i lubię, jak przypominają dzikie szparagi;) W domu przechowuję je w lodówce owinięte w zwilżony wodą ręcznik papierowy. Podobno z każdym dniem aromat szparagów słabnie, dlatego najlepiej jeść je wkrótce po kupieniu. Ze szparagów odłamuje tylko zdrewniałe końcówki, nie odczuwam potrzeby obierania (mówimy o zielonych). Następnie gotuję we wrzątku przez 2-3 minuty, dzięki czemu pozostają jędrne i chrupiące.
Szukasz szybkiego i prostego przepisu na szparagi? Owiń ugotowane szparagi szynką parmeńską (szwarcwaldzką, hamon..) i opiekaj w piekarniku przez 10 minut. Posyp parmezanem. A voila!

Źródła:
W czasie pisania posta korzystałam z Wikipedii oraz książki Mediterranean Vegetables, Clifforda A. Wright.

Podobne wpisy